درمان لکه های ریز خونی زیر پوست یا پورپورا

لکه‌های ریز خونی زیر پوست یا پورپورا، به علل مختلفی از جمله اختلالات خونی، عفونت‌ها یا واکنش‌های ایمنی ایجاد می‌شوند. این لکه‌ها معمولاً به شکل نقاط قرمز، بنفش یا قهوه‌ای روی پوست ظاهر می‌شوند و ممکن است به دلیل آسیب به رگ‌های خونی کوچک رخ دهند. درمان این بیماری به علت زمینه‌ای آن بستگی دارد و ممکن است شامل داروهایی برای تقویت انعقاد خون، کورتیکواستروئیدها یا درمان‌های حمایتی دیگر باشد. در این مقاله، به بررسی علل ایجاد پورپورا، روش‌های درمان و نحوه پیشگیری از بروز این وضعیت پرداخته خواهد شد.

پورپورا چیست؟

پورپورا یک اختلال خونی است که باعث خونریزی زیر پوست و ایجاد لکه‌های بنفش یا قرمز می‌شود. این لکه‌ها معمولاً به دلیل آسیب به رگ‌های خونی کوچک به وجود می‌آیند و می‌توانند ناشی از عوامل مختلفی از جمله اختلالات خونریزی‌دهنده، عفونت‌ها یا مشکلات ایمنی باشند.

انواع پورپورا

پورپورا به طور کلی به دو نوع اصلی تقسیم می‌شود:

1. پورپورای تروماتیک: ناشی از آسیب فیزیکی یا ضربه به پوست.
2. پورپورای غیرتروماتیک: به دلیل اختلالات داخلی مانند مشکلات انعقادی خون، بیماری‌های خودایمنی یا عفونت‌ها ایجاد می‌شود.

علل پورپورا

به نظر می رسد عوامل عفونی (مانند ویروس ها یا باکتری ها) بتوانند یک محرک بالقوه برای ایجاد بیماری باشند؛ زیرا در اغلب موارد بیماری بدنبال یک عفونت تنفسی فوقانی بروز می کند. با این وجود این بیماری به دنبال تجویز دارو از جمله كينين، آمپيسيلين، اريترومايسين و پنيسيلين، گزش حشرات، تماس با سرما، سموم شیمیایی و مصرف آلرژن های خاص غذایی نیز دیده شده است و ممکن است واکنشی به یک عفونت باشد (یک پاسخ تهاجمی افراطی از سیستم ایمنی فرد).

یافتن رسوب محصولات خاص سیستم ایمنی مانند ایمونوگلوبین A در ضایعات بیماری مطرح کننده یک پاسخ غیر طبیعی سیستم ایمنی است که به عروق خونی کوچک در پوست، مفاصل، دستگاه گوارش، کلیه ها و به ندرت سیستم عصبی مرکزی یا بیضه ها حمله کرده و باعث بروز بیماری می گردد.

علائم پورپورا

بیماری پورپورا، بثورات قرمز یا بنفش تیره‌ای هستند که با فشار پوست کمرنگ نمی‌شوند. گاهی اوقات با نقاط ریز و مشخصی به نام پتشیا یا بثورات قرمز شروع می‌شوند که با گذشت زمان تیره خواهند شد. توصیف کلاسیک آن پورپورای قابل لمس است، به این معنی که بثورات پوستی برجسته شده و احساس می‌شوند. این عوارض معمولاً روی پاها و باسن رخ می‌دهند. در بعضی موارد، تاول‌های بزرگی می‌توانند در نواحی بثورات ایجاد گردند. درد و تورم در اطراف مفاصل معمولاً طی چند روز تا یک هفته برطرف می‌شوند. تورم زیر پوست ممکن است در هر نقطه از بدن وجود داشته باشد؛ اما اغلب در دست‌ها، پاها، صورت و کیسه بیضه رخ می‌دهد. بیماری پورپورا از خون یا پروتئین در ادرار با عملکرد طبیعی کلیه تا آسیب شدیدتر آن می‌تواند باعث تورم در پاها شود. اغلب این بیماری فقط از طریق آزمایش ادرار قابل تشخیص است؛ زیرا بیماران هیچ علائمی ‌را احساس نمی‌کنند. معمولاً این ناهنجاری‌های کلیه برطرف می‌شوند و به ندرت می‌توانند مزمن شوند و مشکلات جدی‌تری در کلیه ایجاد کنند. نارسایی کلیه معمولاً نادر است.

حساسیت پورپورا

حساسیت پورپورا معمولاً به واکنش‌های حساسیتی بدن در برابر برخی مواد یا داروها مربوط می‌شود که می‌تواند باعث التهاب و آسیب به رگ‌های خونی شود. این نوع پورپورا ممکن است به عنوان یک واکنش ایمنی به داروها یا عفونت‌ها باشد.

تفاوت پتشی و پورپور

تشخیص بیماری پورپورا

پزشک احتمالاً در صورت وجود راش، درد مفصل و علائم گوارشی بیماری پورپورا را تشخیص می دهد. اگر برخی از این علائم وجود نداشته باشد برخی تست های زیر انجام می شود:

تست های آزمایشگاهی

هیچ تست واحدی برای تشخیص بیماری پورپورا وجود ندارد؛ اما برخی تست ها می تواند به کنار گذاشتن احتمال سایر بیماری های مشابه با پورپورا کمک کند. برخی از این تست ها عبارتند از:

• آزمایش خون: اگر تشخیص مشخص نباشد بر اساس علائمی که شما دارید دستور انجام تست خون داده می شود.
• آزمایش ادرار: در این تست نمونه ادرار شما تست می شود تا شواهدی از خون مشخص شود و بررسی شود آیا کلیه ها به درستی عمل می کنند یا خیر.

بیوپسی

• افراد مبتلا به بیماری پورپورا اغلب برخی آنتی بادی ها را روی پوست خود دارند. پزشک نمونه کوچکی از پوست را بر می دارد و زیر میکروسکوپ مشاهده می کند. در موارد شدید که کلیه در بیماری دخالت دارد پزشک انجام بیوپسی کلیه را نیز انجام خواهد داد تا در تصمیم گیری های درمانی مسیر روشن شود.

تست های تصویربرداری

• پزشک ممکن است انجام اولتراسوند را برای کنار گذاشتن علت دردهای شکمی و بررسی برخی عوارض احتمالی مانند انسداد روده توصیه کند.

عوارض بیماری پورپورا

در اغلب افراد علائم ظرف یک ماه بهبود می یابد و مشکلاتی بر جا نمی گذارد؛ اما احتمال عود آن نیز نسبتاً شایع است. عوارض مرتبط با بیماری پورپورا عبارت است از:

• آسیب کلیوی: آسیب جدی بیماری پورپورا آسیب کلیوی می باشد. این ریسک در افراد بالغ شایع تر از کودکان می باشد. بسته به موقعیت آسیب می تواند به اندازه ای باشد که نیاز به پیوند کلیه و دیالیز وجود داشته باشد.
• انسداد روده ای: در موارد نادر، بیماری می تواند Intussusceptions را در پی داشته باشد. شرایطی که در آن بخشی از روده به دور خود می پیچد و مانع از حرکت مواد درون روده می شود. این عارضه در افراد بالغ نادر است.

درمان پورپورا

نوع درمان که پزشک انتخاب می‌کند بستگی به علت خونریزی زیر پوستی دارد. بزرگسالان مبتلا به خونریزی زیر پوستی ترومبوستوپنیک خفیف، ممکن است بدون هیچ گونه مداخله‌ای بهبود یابند. اگر بیماری ایجاد کننده‌ی خونریزی زیر پوستی به تنهایی بهبود نیابد، به درمان نیاز خواهید داشت. درمان شامل دارودرمانی (به شرح ذیل) و گاهی در صورت نیاز اسپلینکتومی (جراحی برداشتن طحال) است. همچنین یکی از مراحل درمانی شامل قطع مصرف داروهایی که عملکرد پلاکتی را کاهش می‌دهند مانند آسپیرین، رقیق کننده‌های خون و ایبوپروفن است.

کورتیکواستروئیدها

داروهای کورتیکواستروئید با کاهش فعالیت سیستم ایمنی بدن، باعث افزایش تعداد پلاکت‌ها می‌شوند. معمولاً دو تا شش هفته طول می‌کشد تا تعداد پلاکت‌ها به حد نرمال برسد که پس از نرمال شدن تعداد پلاکت‌ها پزشک دارو را قطع می‌کند. مصرف طولانی مدت کورتیکواستروئید‌ها عوارض جانبی زیادی از جمله افزایش وزن، آب مروارید و کاهش تراکم استخوانی را به دنبال دارد، لذا برای مصرف طولانی مدت کورتیکواستروئید‌ها، با پزشک خود مشورت کنید.

ایمونوگلوبولین داخل وریدی

ایمونوگلوبولین داخل وریدی یا (IVIG) در موارد خونریزی زیر پوستی شدید که باعث خونریزی شده یا در صورت نیاز به افزایش سریع تعداد پلاکت‌ها قبل از عمل جراحی، استفاده می‌شود. این درمان معمولاً در افزایش تعداد پلاکت‌ها مؤثر است؛ اما اثر آن معمولاً کوتاه مدت است و عوارض جانبی مانند سردرد، تهوع و تب را ایجاد می‌کند.

سایر داروها

آخرین داروهایی که برای درمان کمبود پلاکت در افراد مبتلا به خونریزی زیر پوستی ترومبوسیتوپنیک مزمن ایدیوپاتیک یا بدون علت استفاده می‌شوند عبارتند از: رومیپلوستیم (Romiplostim) و الترومپوبگ (Eltrombopag). این داروها باعث تحریک مغز استخوان برای ایجاد پلاکت‌های بیشتر می‌شود که خطر خونریزی و کبودی را کاهش می‌دهد.

درمان بیولوژیک مانند داروهای ریتوکسیماد، می‌تواند به کاهش پاسخ سیستم ایمنی کمک کند. این دارو بیشتر برای درمان بیماران مبتلا به خونریزی زیر پوستی ترومبوسیتوپنیک شدید و بیمارانی که درمان کورتیکواستروئید در آنها مؤثر نیست استفاده می‌شود.

اسپلنکتومی (جراحی برداشتن طحال)

اگر داروها در درمان خونریزی زیر پوستی ترومبوسیتوپنیک مؤثر نباشند، پزشک ممکن است اسپلنکتومی (برداشتن طحال) را توصیه کند. برداشتن طحال یک راه سریع برای افزایش تعداد پلاکت‌ها است؛ زیرا طحال ارگان اصلی مسئول تخریب و حذف پلاکت‌ها در بدن است. با این حال، اسپلنکتومی (برداشتن طحال) در همه‌ی افراد مؤثر نیست و جراحی نیز با خطراتی مانند افزایش دائمی ریسک عفونت همراه است. در موارد اضطراری، زمانی که خونریزی زیر پوستی باعث خونریزی شدید می‌شود، انتقال خونی پلاکت تغلیظ شده، کورتیکواستروئیدها و ایمونوگلوبولین، در بیمارستان لازم می‌شود. با شروع درمان، پزشک برای بررسی مؤثر بودن درمان سطح پلاکتی خون را نظارت می‌کند و با توجه به اثر بخشی درمان، در مورد ادامه یا تغییر روند درمانی تصمیم می‌گیرد.

پیشگیری از پورپورا

گاهی اوقات لکه‌های ناشی از خونریزی زیر پوستی به طور کامل از بین نمی‌روند. بعضی از داروها و فعالیت‌ها می‌توانند این لکه‌ها را بدتر کنند. برای کاهش خطر ایجاد لکه‌های جدید و یا بدتر شدن این لکه‌ها، باید از داروهایی که باعث کاهش تعداد پلاکت‌ها می‌شوند، اجتناب کنید که این داروها شامل آسپرین و ایبوپروفن هستند. همچنین باید فعالیت‌هایی که فشار کمی به بدن وارد می‌کند را انتخاب کنید و از انجام فعالیت‌های با فشار بالا اجتناب کنید. فعالیت‌های با فشار بالا می‌تواند خطر آسیب دیدگی، کبودی و خونریزی را افزایش دهد.

• اگر لب شما هم تبخال میزند این مطلب را بخوانید
  تاریخ انتشار : 1401-06-07تاریخ بروز رسانی : 1403-02-30


• دلایل ایجاد منگوله پوستی و فرق آن با زگیل
  تاریخ انتشار : 1401-12-25تاریخ بروز رسانی : 1403-07-10


• علت و علائم هماتوم
  تاریخ انتشار : 1401-09-09تاریخ بروز رسانی : 1403-02-29


• خال بکر چیست و چه عواملی باعث ایجاد خال بکر میشوند؟
  تاریخ انتشار : 1401-04-23تاریخ بروز رسانی : 1401-06-11


• نحوه درمان و تشخیص پوست مرغی
  تاریخ انتشار : 1401-05-16تاریخ بروز رسانی : 1403-03-02