علائم و راههای انتقال بیماری زرد زخم

زرد زخم یک عفونت پوستی شایع و بسیار مسری است که به طور عمده بر نوزادان و کودکان ۲ تا ۵ ساله تأثیر می‌گذارد؛ اما با این وجود می‌تواند در هر سنی دیده شود. اولین علامت زرد زخم لکه‌های قرمز پوستی و خارش پوست است. زرد زخم معمولاً به صورت زخم‌های قرمز روی صورت، به ویژه در اطراف بینی و دهان کودک و در دست و پا ظاهر می‌شود. زخم‌ها گسترش یافته و پوسته‌های عسلی رنگ را تشکیل می‌دهند. ‏با این وجود زرد زخم به ندرت یک بیماری جدی محسوب می‌شود و معمولاً علائم آن در عرض ۲ هفته از بین می‌روند. با این حال، گاهی اوقات همراه با عوارض دیده می‌شود، بنابراین پزشک ممکن است پماد آنتی بیوتیکی یا آنتی بیوتیک خوراکی تجویز کند. به طور کلی درمان با آنتی بیوتیک‌ها به منظور جلوگیری از انتقال بیماری به سایر افراد توصیه می‌شود.

علت زرد زخم

زرد زخم عفونتی است که در اثر باکتری استافیلوکوک اورئوس یا استاف ایجاد می‌شود. این باکتری می‌تواند از طریق شکاف در پوست از جمله بریدگی، خراش، نیش حشرات یا بثورات وارد بدن شود و سپس حمله می‌کنند. این بیماری به‌شدت مسری بوده و در صورت لمس وسایل شخصی فرد مبتلا، باکتری می‌تواند به‌راحتی منتقل شود. از دیگر علل بروز زرد زخم می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. آب و هوای گرم و مرطوب
2. ابتلا به دیابت
3. درمان دیالیز
4. ضعیف بودن سیستم ایمنی، مثلاً به‌دلیل ابتلا به ایدز
5. بیماری‌های پوستی مانند اگزمای پوستی ، درماتیت و پسوریازیس
6. آفتاب‌سوختگی یا سوختگی‌های دیگر
7. مبتلا شدن به عفونت‌های خارش‌دار، مانند زخم، تبخال، آبله‌مرغان و شپش
8. نیش حشرات و پیچک سمی

عوامل خطرزای زرد زخم

چند عامل می تواند باعث بالا رفتن خطر گسترش زرد زخم بشود. این عوامل شامل:

• سن: بچه های کم سن بویژه کودکان مهد کودک، پیش دبستانی و دبستان بیشتر در معرض خطر ابتلا به زرد زخم قرار دارند. با این حال هر رده ی سنی ممکن است مبتلا به این بیماری بشود.
• فصل: زرد زخم در تابستان های گرم رایج تر است.
• شلوغی: زرد زخم در مراکز شلوغ آسان تر پراکنده می شود.
• دیابت و بیماری های دیگری که بر روی توانایی سیستم دفاعی بدنمان تأثیر می گذارند.
• ورزش های تماسی: ورزش هایی مانند راگبی که دارای تماس فیزیکی هستند باعث افزایش زرد زخم می شوند.
• بریدگی ها، خراش ها، آبله مرغان، اگزما و شرایطی از این قبیل که باعث بازشدن سطح پوست می شوند.
• بهداشت ضعیف
• استفاده ی مشترک از حوله و لباس فرد مبتلا

راههای انتقال بیماری زرد زخم چیست؟

زرد زخم مسری بوده و در بیشتر موارد از طریق تماس مستقیم فرد آلوده به زرد زخم با فرد سالم یا استفاده از وسایلی مثل حوله، اسباب بازی، لباس و وسایل خانه مشترک انتقال پیدا خواهد کرد. بعد از ابتلای فرد ابتدا قسمتی از پوست فرد درگیر شده و سپس ضایعات به قسمت های دیگر پوست بدن نیز انتقال پیدا می کند. باکتری به وجود آورنده زرد زخم می تواند به راحتی از طریق آسیب پوستی مثل زخم و بریدگی وارد پوست شود. شایع ترین نشانه بروز زرد زخم در کودکان بروز زخم در ناحیه بینی همراه با گرفتگی بینی و سرما خوردگی خواهد بود. بعد از ابتلای کودک، والدین نیز از طریق تماس مستقیم با کودک به این بیماری دچار می شوند. افزایش گرما و رطوبت محیط یا ابتلا به اگزما می تواند احتمال ابتلای فرد به زرد زخم را تا حد قابل توجهی افزایش دهد. گاهی اوقات با مخفی شدن باکتری های staph و strep در داخل بینی ممکن است فرد به دفعات دچار این بیماری شده و ضایعات پوستی به قسمت های مختلف بدن او انتقال پیدا کند.

علائم بیماری زرد زخم

1. زخم‌های قرمز روی پوست اغلب در اطراف بینی و لب
2. زرد شدن زخم‌ها پس از ترکیدن تاول‌ها
3. خارش و درد در اطراف زخم‌ها
4. تاول‌های چرکی به‌خصوص در ناحیه پوشک نوزادان
5. تب

زخم‌های ناشی از زرد زخم ممکن است خارش‌دار و بعضاً دردناک باشند. بعد از مرحله پوسته، این زخم‌ها علائم قرمزی ایجاد می‌کنند. زرد زخم در کودکان بعد از شروع در یک نقطه از بدن، غالباً به سایر قسمت‌های بدن نیز سرایت می‌کند. زرد زخم در نوزادان گاهی اوقات به‌صورت تاول‌هایی در اطراف ناحیه پوشک یا چین‌های پوستی ظاهر می‌شود.

انواع زرد زخم

زردزخم بر اساس نوع باکتری ایجادکننده آن و زخم‌هایی که به وجود می‌آید، به سه نوع تقسیم می‌شوند. در ادامه این سه نوع زرد زخم را معرفی می‌کنیم.

۱. زرد زخم غیر تاولی

این نوع زخم توسط باکتری استافیلوکوکوس اورئوس به وجود می‌آید. شایع‌ ترین شکل زرد زخم بوده و ۷۰% بیماران به این نوع عفونت مبتلا می‌شوند. معمولاً با زخم‌های قرمز و خارش‌دار در اطراف بینی و دهان شروع شده که شبیه دانه های پوستی هستند. زخم‌ها به‌مرور باز می‌شوند. پوست قرمز و تحریک شده و سپس پوسته زرد مایل به قهوه‌ای ایجاد می‌شود.

۲. زرد زخم تاولی

این نوع عفونت نیز توسط باکتری استافیلوکوکوس اورئوس ایجاد می‌شود. معمولاً تاول‌های بزرگی تشکیل می‌دهد که با مایع شفاف پر شده‌اند. تاول‌ها به‌مرور تیره‌تر و کدر می‌شوند. بعد از مدتی تاول باز شده و زخم زردرنگ و پوسته‌داری در ناحیه تاول به وجود می‌آید. معمولاً پس از بهبودی دیگر اثری از تاول باقی نمی‌ماند.

۳. اکتیما

این نوع عفونت بسیار جدی‌تر بوده، اما کمتر شایع است. اکتیما مرحله‌ای است که زرد زخم به عمق پوست نفوذ کرده و شدت گرفته است. زمانی که در مراحل خفیف، بیماری درمان نشود، ممکن است اکتیما ایجاد شود. این نوع عفونت باعث ایجاد تاول‌های دردناک روی پوست باسن، ران، ساق پا یا مچ پا می‌شود. تاول‌ها به‌مرور به زخم‌های چرکی با پوسته‌ای ضخیم تبدیل می‌شوند. ممکن است پس از بهبودی جای زخم‌ها برای همیشه باقی بماند.

عوارض احتمالی بیماری زرد زخم

عفونت بافت نرم

گاهی اوقات باکتری عامل زردزخم تهاجمی شده و منجر به بروز سلولیت و لنفانژیت می‌شود؛ باکتری ناشی از این عارضه می‌تواند منجر به استئومیلیت (عفونت چرکی استخوان)، آرتروز عفونی (عفونت چرکی مفصل) یا ذات‌الریه (عفونت چرکی ریه) شود.

سندرم پوست فلسی استافیلوکوکی

گاهی اوقات، در کودکان زیر 6 سال و بزرگسالان مبتلا به نارسایی پیشرفته کلیه، زرد زخم تاولی متمرکز ناشی از سروتیپ‌های استافیلوکوکی خاصی منجر به سندرم پوست فلسی استافیلوکوکی می‌شود. در اینجا، دلمه بستن سطحی و متعاقباً تخریب سطح پوست در ناحیه صورت، در چین‌های پوست و جاهای دیگر، به دلیل اپیدرمولیسین یا اکسفولیاتین متحرک رخ می‌دهد، نه به خاطر عفونت مستقیم پوست. این عارضه جای زخمی به جا نمی‌گذارد.

سندرم شوک سمی

سندرم شوک سمی عارضه‌ای نادری بوده و در موارد نادری به دنبال زرد زخم بروز می‌کند. این عارضه باعث تب، آریتمای پراکنده و سپس رَش پوسته پوسته‌ای، فشار خون پایین و درگیر شدن سایر اندام‌ها می‌شود.

گلومرولونفریت حاد متعاقب ‌استرپتوکوکی

عفونت استرپتوکوکی گروه آ در موارد نادری، 3 تا 6 هفته بعد از عفونی شدن پوست، منجر به گلومرولونفریت حاد متعاقب ‌استرپتوکوکی می‌شود. این عارضه با آنتی‌بادی‌های آنتی- دی‌ان‌آز B و آنتی استرپتولیزین O (ASO) ارتباط دارد.

تب روماتیسمی

در کشورهای گرمسیری، عفونت‌های پوستی استرپتوکوکی گروه آ به ندرت باعث تب روماتیسمی و بیماری روماتیسم قلبی می‌شوند. گمان می‌رود که دلیل این امر این است که انواعی از استرپتوکوک‌های گروه آ که معمولاً روی پوست وجود دارند به گلو (که محل رخ دادن بیشتر عفونت‌های ناشی از تب روماتیسمی است) وارد می‌شوند.

راه ها و روشهای درمان بیماری زرد زخم

معمولاً پزشک با بررسی و معاینه زخم های به وجود آمده روی سطح پوست این بیماری را تشخیص داده و نیازی به انجام آزمایش و نمونه برداری نخواهد بود؛ اما اگر زخم های به وجود آمده نسبت به درمان آنتی بیوتیک واکنش نشان نداده و بهبود نیافت، پزشک ممکن است از مایع ترشح شده از زخم ها نمونه برداری کرده و برای تشخیص بهترین شیوه درمانی آن را برای آزمایشگاه ارسال کند. این کار به انتخاب بهترین آنتی بیوتیک برای از بین بردن زرد زخم کمک خواهد کرد؛ زیرا بعضی از انواع زرد زخم نسبت به داروهای آنتی بیوتیک به خصوصی مقاوم شده و نیاز به تغییر رویه درمانی خواهد بود.

پیشگیری از زرد زخم

زردزخم بسیار واگیردار است و به راحتی از طریق تماس با پوست آلوده، استفاده از اشیاء، لباس و ملحفه مشترک به دیگران منتقل می‌شود. بهترین راه برای جلوگیری از زرد زخم، اجتناب از تماس با افراد بیمار و اشیاء آلوده است. شستن دست‌ها در کاهش گسترش عفونت بسیار مؤثر است. لازم به ذکر است که این عفونت تنها در زمان‌هایی وارد پوست می‌شود که یک شکاف یا برش روی پوست وجود داشته باشد، بنابراین باید به کودکان آموزش داد که از خاراندن پوست و زخم کردن آن خودداری و ناخن‌های خود را همیشه کوتاه کنند. بعد از ۴۸ ساعت استفاده از آنتی‌بیوتیک، شخص مبتلا به زرد زخم دیگر واگیردار نیست.

• علت و درمان حساسیت پوستی
  تاریخ انتشار : 1400-12-14تاریخ بروز رسانی : 1400-12-16


• هیدروسیستوما یکی از ضایعات پوستی اطراف چشم
  تاریخ انتشار : 1392-03-15تاریخ بروز رسانی : 1403-06-12


• انواع بیماری های پوستی مرتبط با ایدز HIV
  تاریخ انتشار : 1401-01-23تاریخ بروز رسانی : 1403-07-10


• خشکی لب ها چه دلیلی دارد و درمان آن چیست؟
  تاریخ انتشار : 1392-06-14تاریخ بروز رسانی : 1399-10-03


• درمان ضایعات عروقی با لیزر
  تاریخ انتشار : 1400-01-28تاریخ بروز رسانی : 1402-06-19