چرا دچار خارش پوست میشویم؟

پوست به عنوان مانعی برای محافظت از داخل بدن عمل می کند با سلول های ویژه سیستم ایمنی که می تواند بدن و پوست را از ویروس ها، باکتری ها و دیگر تهدیدات پنهان محافظت کند. اگر سلول های پوست هر نوع ماده مشکوک را تشخیص دهند، یک واکنش ایجاد می کنند که باعث التهاب ناحیه می شود. پزشکان به این التهاب به عنوان درماتیت اشاره می کنند که می تواند منجر به خارش شود. خارش پوست، حس ناخوشایندی در پوست است که شما را به خراشیدن و خاراندن پوست خود تحریک می‌کند. خارش پوست از علائم مشخصه بسیاری از بیماری‌ های پوستی و از نشانه‌های غیر معمول برخی از بیماری‌های سیستمیک است. این خارش ممکن است موضعی یا عمومی باشد و می‌تواند به عنوان یک بیماری حاد یا مزمن رخ ‌دهد. خارش بدن، احساسی تحریک‌ کننده و غیرقابل‌ کنترل است که باعث می‌شود بخواهید برای رفع آن، پوست خود را بخارانید. برخی از علل احتمالی خارش پوست شامل بیماری‌ های داخلی و بیماری‌ های پوستی هستند. درصورتی‌ که از علت خارش بدن خود آگاه نیستید مهم است که با پزشک در این مورد صحبت کنید. پزشک می‌تواند علت زمینه‌ ای خارش بدن را شناسایی کند و روش‌های درمانی‌ را برای آن توصیه کند.

علائم خارش پوست

ممکن است، مناطق کوچک و خاصی از پوستتان نظیر دست، پا یا تمام بدنتان بخارد. این مشکل، گاهی بدون هیچ تغییر قابل ملاحظه‌ای روی پوست رخ می‌دهد و گاهی نیز با علائم زیر همراه است:

• قرمزی پوست
• برآمدگی، لک پوست یا تاول
• خشکی یا ترک پوست
• پوسته پوسته شدن یا چربی پوست

دلایل خارش پوست

واکنش آلرژیک

قرمزی و ناراحتی پوستی زمانی رخ می‌دهد که سیستم ایمنی بدنتان نسبت به آلرژن‌های پوست واکنش نشان بدهد. واکنش‌های آلرژیک شدید و ناگهانی می‌توانند باعث بروز تورم و تنگی نفس شوند؛ به همین دلیل نیاز به رسیدگی فوری دارند. خارش و تاولی که چند دقیقه تا چند ساعت پس از تماس با آلرژن‌ها در بدن ایجاد می‌شود، علائم واکنش آلرژیک هستند.

• مصرف برخی داروها
• داروهای ضد قارچ
• مسکن‌های از بین برنده درد
• داروهای ضد انعقاد خون
• آنتی‌بیوتیک‌ها (به ویژه مواردی که پایه سولفونامیدی دارند).

درماتوگرافی

اگر بعد از خاراندن آرام بدن، رد باریک برجسته و قرمز رنگی روی پوست باقی بماند که محو شدن آن ۱۵ تا ۳۰ دقیقه طول می‌کشد، ممکن است فرد مبتلا به بیماری درماتوگرافی باشد. هنوز علت دقیق این بیماری مشخص نیست؛ اما پزشکان می‌گویند اضطراب، عفونت‌ها، مواد آلرژی‌زا یا داروهایی مثل پنی‌سیلین می‌تواند علت بروز این مشکل باشد. درماتوگرافی یک مشکل پوستی جدی است که بر اثر آن پوست به تماس حساس می‌شود و هیستامین زیادی تولید می‌کند.

آلرژی غذایی

این نوع از انواع بیماری‌های پوستی خارش‌دار یک وضعیت اورژانسی پزشکی است. مراقبت‌های فوری ممکن است لازم باشد. زمانی اتفاق می‌افتد که سیستم ایمنی بدن شما به مواد رایج موجود در غذاها یا نوشیدنی‌ها واکنش نامناسبی نشان دهد. علائم از خفیف تا شدید است و شامل عطسه، خارش چشم، تورم، بثورات پوستی، کهیر ، گرفتگی معده، حالت تهوع، استفراغ و مشکل تنفس است. بسته به پاسخ سیستم ایمنی بدن شما، علائم ممکن است چند دقیقه تا چند ساعت پس از مصرف غذایی رخ دهد که باعث واکنش آلرژیک شود. غذاهای محرک آلرژی عبارتند از: شیر گاو، تخم مرغ، بادام زمینی، ماهی، صدف، آجیل درخت، گندم و سویا

گال

بیماری گال یک بیماری پوستی مسری همراه با خارش شدید است که این خارش، جوش‌های ریز قرمزرنگی را در پوست ایجاد می‌کند. اين بيماری شايعترين بیماری پوستی خارش‌دار در جهان است و به نام‌های گال، جرب یا Scabies هم شناخته می‌شود. عامل ايجاد كننده گال كه «هيره» ناميده می‌شود، بعد از ورود به بدن فرد در پوست زندگی می‌کند و زیر پوست برای خود سوراخ‌ها و کانال‌های زیرپوستی را ایجاد می‌کند.

کاندیدا

معمولاً در چین‌های پوستی (زیر بغل، باسن، زیر پستان، بین انگشتان دست و پا) ایجاد می‌شود. با خارش، سوزش و سوختگی بثورات قرمز با ظاهر مرطوب و پوسته خشک در لبه‌های بثورات شروع می‌شود. با تاول و جوش‌هایی که ممکن است به باکتری آلوده شوند، به ترک پوست و درد منجر می‌شود.

درماتیت آتوپیک یا اگزما

در این اختلال، لکه‌های خشک، پوسته پوسته یا بثورات برآمده را روی پوست خود می‌بینید. علت اگزما هنوز روشن نیست؛ اما معمولاً خارش پوست‌ در اگزما شدید است. کودکانی که در خانواده‌ی خود سابقه‌ی آسم یا حساسیت (آلرژی) دارند، بیشتر ممکن است به اگزما دچار شوند. حساسیت‌های غذایی خاص و خاراندن پوست، اگزما را بدتر می‌کند.

درماتیت تماسی

این بثورات خارش‌ دار ناشی از واکنش به چیزی است که در تماس با پوست است. تشخیص علت ایجاد این بثورات گاهی نیازمند بررسی فراوان است. فلزات موجود در جواهر، لوازم آرایشی و بهداشتی و محصولات پاک‌کننده‌ای که استفاده می‌کنید، ممکن است علت درماتیت تماسی باشند. پیچک سمی نیز نوعی درماتیت تماسی را ایجاد می‌کند. برای درمان درماتیت تماسی باید از چیزهایی که فکر می‌کنید علت ایجاد آن است، بپرهیزد.

خشکی پوست

اگر پوستتان خشک باشد، با خارش متوجه خشکی آن می‌شوید. خشکی پوست، به ویژه، در فصل زمستان و در مکان‌هایی که هوا خشک است، بدتر می‌شود. این مشکل با افزایش سن، شایع‌تر می‌شود.

پسوریازیس

در این بیماری، بدن شما سلول‌های پوستی را بیش ‌از اندازه تولید می‌کند. این سلول‌ها در لکه ‌های التهابی خارش‌ دار روی سطح پوست جمع می‌شوند. بیماری پسوریازیس نتیجه‌ی فعالیت بیش از حد سیستم ایمنی است.

بیماری کلیوی

بیماری‌های کلیه هم می‌توانند علائم خود را روی سطح پوست بروز دهد و در موارد شدید موجب خارش پوست شوند. کلیه‌ ها مواد و عناصر خطرناک و سمی را در درون سیستم بدن تصفیه می‌کنند. اگر در اثر بیماری کلیه این عمل به‌ درستی انجام نگیرد، متابولیت‌هایی ساخته می‌شود که در سطح پوست جمع شده و موجب خارش آن می‌شود. این نوع از خارش سطح وسیعی از پوست را در برمی‌گیرد و خارش بدن در شب به بالاترین حالت خود می‌رسد.

بیماری نخاعی

ظاهر شدن خارش مداوم وسط کمر (بدون جوش یا دانه) می‌تواند نشانه‌ی نوروپاتی، نشانه‌ای از عصبانیت باشد. قبل از ارائه درمان، پزشکان ابتدا بیماری نخاعی را به عنوان یک علت، شناسایی می‌کنند. تحقیقات نشان داده است که بیماری ستون فقرات، چه به علت سن یا آسیب، می‌تواند بر عصب فشار وارد کند و آن را خراب کند که باعث احساس خارش در پوست می‌شود. خارش‌های نوروپاتی ممکن است در یک سمت بدن و یا هر دو طرف رخ دهد؛ اما اگر خراش تسکین نداشته باشد، هشداری بزرگ است.

راش پوستی

راش پوستی یا بثورات پوستی به حالت خاصی گفته می‌شود که مانند برآمدگی‌های قرمز رنگ در نقاط مختلف پوست ایجاد می‌شود و خصوصیت بارز آن ایجاد خارش شدید است. بعضی مواقع نیز حالت ملتهب یا پوسته ‌پوسته شده را ایجاد می‌کند.

سرخک

علائم بیماری سرخک شامل تب، گلودرد، قرمزی پوست، آبریزش بینی، خارشو از دست دادن اشتها و سرفه است. سه تا پنج روز بعد از ظهور اولین علائم، قرمزی پوست در نواحی صورت و بدن مشهود می‌شود.

آبله‌مرغان و زونا

یکی دیگر از رایجترین دلیل خارش بدن آبله‌ مرغان و زونا است. هنگام ابتلا به این بیماری احساس سوزش، خارش و درد موضعی قبل از بروز تاول‌ها به سراغ شما می‌آید. در آبله‌ مرغان یا بیماری زونا با جوش‌هایی قرمزرنگ و پر از مایع مواجه هستیم و بسیار خارش دارد و تمام قسمت‌های بدن را در برمی‌گیرد.

سیروز کبدی

سیروز کبدی یکی دیگر از دلایل خارش بدن است. سیروز کبد وضعیتی را توصیف می‌کند که در آن بافت زخم به تدریج جایگزین سلول‌های سالم کبدی می‌شود. سیروز کبدی یک بیماری پیشرفته است که طی سال‌ها به آرامی در حال رشد است. در صورت عدم درمان این بیماری و ادامه یافتن این روند، عملکرد کبدی مختل می‌گردد.

لنفوم

از 5 تا 30 درصد لنفومها مانند هوجکین و غیر هوجکین می تواند خارش داشته باشد. خارش با تحریک یا بدون تحریک، می‌تواند اولین علامت بیماری هوجکین باشد که احتمالاً ناشی از سیتوکین ها، مولکول‌های سیگنال سلولی است که موجب التهاب در پاسخ به عفونت می‌شود. اگر پزشک شما به لنفوم شک کند، ممکن است اشعه ایکس تجویز کند تا بیماری را از بین ببرد. اگر این بیماری تشخیص داده شد، خارش پس از شروع شیمی‌درمانی یا پرتودرمانی به زودی متوقف خواهد شد.

کهیر

تاول‌های برجسته و خارش‌آوری که بعد از تماس با مواد حساسیت ‌زا روی پوست ایجاد می‌شوند، کهیر هستند. شکل کهیر می‌تواند گرد و کوچک، حلقه‌ای یا به اشکال نامشخص باشد. قرمزی، برافروختگی و دردناک بودن پوست در هنگام لمس کردن آن از نشانه‌های کهیر هستند.

تشخیص خارش پوست

برای تشخیص علت خارش پوست ممکن است از پوست نمونه برداری شده یا برای بررسی علائم از شما نمونه ی خون گرفته شود.

عوارض خارش پوست

در صورتی که خارش پوست بیشتر از شش هفته ادامه پیدا کند می‌تواند کیفیت زندگی را تحت تأثیر قرار بدهد. به عنوان مثال، می‌تواند نظم خواب را به هم بزند یا منجر به بروز افسردگی و اضطراب شود. علاوه بر این، طولانی شدن خارش می‌تواند باعث تشدید خارش و بروز التهاب و عفونت در پوست شود.

درمان‌های خانگی خارش بدن

علاوه بر دریافت مشاوره پزشکی، روش‌های خانگی زیر نیز می‌توانند به بهبود خارش بدن کمک کنند:

• حداقل یک یا دو بار استفاده روزانه از کرم مرطوب‌کننده باکیفیت بر روی پوست خود
• استفاده از پماد ضد خارش، مانند پماد هیدروکورتیزون بدون نسخه، برای کمک به تسکین خارش
• استفاده از کمپرس خنک و مرطوب در ناحیه آسیب‌دیده
• حمام ولرم
• استفاده از صابون‌ها و شوینده‌های ملایم بدون رنگ یا عطر
• اجتناب از موادی که موجب تحریک پوست یا واکنش آلرژیک می‌شوند مانند نیکل و پشم

شاید مهم‌ترین اقدام خودمراقبتی در هنگام دچار شدن به خارش بدن، خودداری از خاراندن پوست است؛ زیرا خاراندن درنهایت می‌تواند باعث آسیب بیشتر به پوست و التهاب آن شود و درنتیجه خارش را تشدید کند. اگر استفاده از پمادهای بدون نسخه به شما کمکی نکرده است، اگر بثورات پوستی شما گسترده شده است یا اگر علاوه بر خارش بدن، علائم دیگری را نیز تجربه می‌کنید مهم است که در مورد شرایط خود صحبت کنید.

درمان پزشکی خارش بدن

انتخاب روش درمان به علت خارش بستگی دارد. اگر به خشکی پوست دچار هستید، ممکن است تمام آن چیزی که نیاز دارید یک کرم مرطوب‌کننده باشد. در ادامه با درمان سایر علل خارش بدن آشنا می‌شوید.

1. اگزما، درماتیت یا کهیر: پزشک ممکن است برای درمان این موارد و سایر بیماری‌های پوستی ، داروهای کورتیکواستروئید موضعی را تجویز کند. این داروها را می‌توان مستقیماً بر روی پوست اعمال کرد تا خارش بدن رفع شود. مهارکننده‌های موضعی کلسینئورین و آنتی‌هیستامین‌های خوراکی نیز می‌توانند به بهبود خارش‌ها کمک کنند.
2. آلرژی: آنتی‌هیستامین‌های خوراکی داروهایی ضدحساسیت هستند که اغلب برای درمان آلرژی استفاده می‌شوند. برخی از این داروها شامل کلاریتین، زیرتک و بنادریل هستند.
3. عفونت‌های قارچی: بیماری پای ورزشکار و سایر عفونت‌های قارچی را می‌توان با داروی ضدقارچ درمان کرد. داروهای موضعی این عفونت‌ها شامل پمادها و شامپوها می‌شوند. پزشک ممکن است برای عفونت‌های شدید، داروی خوراکی تجویز کند. داروهایی که بیشترین استفاده را دارند تربینافین یا لامیزیل هستند.
4. نیش حشرات: آنتی‌هیستامین‌های موضعی می‌توانند خارش ناشی از نیش حشرات را بهبود ببخشند. برای جلوگیری از گزش می‌توانید از حشره‌کش استفاده کنید. از سالم بودن توری پنجره‌ها نیز مطمئن شوید و بدن خود را با پوشیدن لباس، بپوشانید.
5. اگر به پسوریازیس یا نارسایی کلیه دچار هستید و عدم استفاده شما از دارو ضروری است، ممکن است پزشک برای شما از درمان‌های جایگزین استفاده کند. یکی از این روش‌های درمانی، نوردرمانی یا فتوتراپی است. در این نوع درمان، پوست شما در معرض طول‌موج‌های خاصی از اشعه ماوراءبنفش قرار داده می‌شود تا خارش بدنتان تسکین یابد.

• با شایع ترین مشکلات پوستی در دوران سالمندی آشنا شوید
  تاریخ انتشار : 1401-11-22تاریخ بروز رسانی : 1401-12-04


• خال بکر چیست و چه عواملی باعث ایجاد خال بکر میشوند؟
  تاریخ انتشار : 1401-04-23تاریخ بروز رسانی : 1401-06-11


• نحوه درمان و تشخیص پوست مرغی
  تاریخ انتشار : 1401-05-16تاریخ بروز رسانی : 1403-03-02


• علت و علائم عارضه پورپورا
  تاریخ انتشار : 1401-08-26تاریخ بروز رسانی : 1403-02-29


• علت و علائم هماتوم
  تاریخ انتشار : 1401-09-09تاریخ بروز رسانی : 1403-02-29