واکسیناسیون و درمان زگیل تناسلی

بیماری زگیل تناسلی یک بیماری عفونی است که عامل اصلی به وجود آورنده‌ی آن نوعی ویروس DNA دار با نام HPV یا پاپیلومای انسانی می‌باشد. این ویروس از طریق تماس مستقیم پوست افراد و عمدتاً در اثر ارتباطات جنسی منتقل می‌شود. با تغییر الگوها و عادات جنسی افراد در جوامع امروزی متأسفانه سن شیوع این بیماری بسیار کاهش یافته و به مرز 12 سال رسیده است. میزان شیوع این بیماری در مردان و زنان به یک اندازه است و در فاصله‌ی سال‌های 12 تا 35 زندگی که افراد معمولاً از نظر جنسی فعال هستند احتمال ابتلا به این بیماری بسیار افزایش می‌یابد. راه پیشگیری از این بیماری رعایت اصول بهداشت جنسی و نیز واکسن زگیل تناسلی است که علاوه بر ویروس HPV، از ابتلا به سرطان رحم جلوگیری می‌کند.

یکی از روش‌های قطعی جهت از بین بردن و درمان انواع زگیل‌ به خصوص زگیل‌های تناسلی، درمان با روش کرایو می‌باشد که بانام‌های سرما درمانی، کرایوتراپی، فریز کردن و انجماد نیز نامیده می‌شود.پس از بررسی‌های لازم توسط پزشک مربوطه، نیتروژن مایع در دما -196 درجه سانتی گراد یا دی اکسید کربن روی زگیل‌ها اعمال می‌شود.

دلایل ایجاد زگیل تناسلی

دلیل ایجاد این نوع زگیل‌ها ویروس پاپیلوما یا HPV است. این ویروس می‌تواند به شکل عفونت جنسی، از طریق روابط جنسی منتقل شود. همه ویروس‌های پاپیلوما خطرناک نیستند و همه آنها هم ناحیه تناسلی را درگیر نمی‌کنند؛ اما بیش از نیمی از افرادی که روابط جنسی دارند، جایی در طول دوره فعالیت جنسیشان این عفونت را تجربه می‏‎کنند. اچ ‎پی ‌وی می‌تواند روی پوست ناحیه تناسلی وجود داشته باشد؛ اما لزوماً زگیل به وجود نیاورد یا چند ماه بعد آن را به وجود بیاورد. همین موضوع باعث می‎شود بسیاری از افراد مبتلا تا ماه‌ها یا حتی سال‎ها متوجه نشوند. بعضی از انواع ویروس می‌توانند به سلول‏های دهانه رحم برسند و در آن ناحیه باعث سرطان شوند؛ بنابراین پزشکان به تمام افرادی که روابط جنسی دارند پیشنهاد می‌کنند هر چند وقت یک بار چکاپ انجام دهند.

علائم زگیل تناسلی

به طور کلی، زگیل تناسلی هم مثل هر بیماری ویروسی دیگری در مرحله فعال، علائم خودش را نشان می‌دهد. درست مثل تبخال که ممکن است ویروس غیرفعال آن مدت‌ها در بدن ما وجود داشته باشد و در یک موقعیت خاص بیرون بیاید؛ اما حتی در زمان غیرفعال، اچ‏ پی‌وی می‌تواند منتقل شود پس باید مراقب آن بود. بیشتر افراد مبتلا به اچ‏ پی‌وی علامتی ندارند و یا علائم خیلی خفیف دارند که معمولاً از آنها عبور می‌کنند. این علائم شامل درد، خونریزی خفیف، خارش و سوزش است و گاهی در صورت درمان نشدن، گسترده شدن زگیل‌ها تا جایی که با چشم دیده شوند.

زگیل‌های تناسلی درمان‏های مختلفی دارند. در بعضی از مواقع، یک عمل جراحی کوچک و بدون بیهوشی می‎تواند به شما کمک کند تا در زمان کوتاهی زگیل روی پوستتان را بردارید. لیزر هم یکی از عوامل مؤثر بر زگیل‌های تناسلی است. اشعه‌های نور لیزر، بافت لیزر شده را می‌سوزانند و از بین می‏‎برند و زگیل خود به خود از سطح پوست جدا می‌شود.

عوامل تأثیرگذار در ابتلا به زگیل تناسلی

• افرادی که از نظر جنسی فعال هستند و بیش از یک شریک جنسی دارند.
• افرادی که از نظر جنسی بی بند و بار هستند و به اصول اخلاقی پایبند نیستند.
• افرادی که در رنج سنی ۱۲ تا ۳۵ سال قرار دارند.
• افرادی که مواد مخدر و نوشیدنی‌های الکلی مصرف می‌کنند.
• افرادی که تجربه‌ی تجاوز جنسی در زندگی خود داشته‌اند.
• افرادی که سیستم ایمنی بدنی آنها بسیار ضعیف است.
• مبتلایان به ایدز
• افرادی که نکات بهداشتی را رعایت نمی‌کنند.
• افرادی که به سایر بیماری‌های STD یا آمیزشی مبتلا هستند.
• نوزادانی که مادر آنها به ویروس HPV مبتلا است.

انواع زگیل تناسلی

تاکنون بیش از ۱۰۰ گونه از ویروس HPV شناسایی شده که حدود 60 نوع آن، پوستی (Cutaneous) بوده و عامل ایجاد زگیل معمولی (Common Warts) روی پوست نواحی مختلف بدن به‌ویژه انگشتان دست و پا، صورت، تنه و… (هرجا به جز پوست ناحیه تناسلی) است. حدود 40 گونه دیگر ویروس HPV از نوع پوستی-مخاطی (Muco-cutaneous) هستند و تنها نواحی تناسلی و دهانی (آلت تناسلی، واژن، گردن رحم، مقعد، مجرای ادرار، کشاله ران، حفره دهان و حنجره) را درگیر می‌کنند.

واکسن زگیل تناسلی

سه نوع واکسن با نام‌های تجاری Cervarix، Gardasil و Gardasil-9 می‌توانند باعث ایجاد مصونیت در برابر گونه‌های پرخطر ویروس HPV در دختران و پسران شوند. سن ایده‌آل برای تزریق این واکسن، بین 9 تا 26 سالگی است. همه این واکسن‌ها گونه‌های HPV 16 و HPV 18 را به طور کامل پوشش می‌دهند و از بدن در برابر آنها محافظت می‌کنند. واکسن‌‎های Gardasil و Gardasil-9 در برابر ویروس‌های HPV 6 و HPV 11 نیز که عامل بروز اکثر انواع زگیل‌های تناسلی هستند، مصونیت ایجاد می‌کنند. برای ایجاد ایمنی در برابر گونه‌های پرخطر ویروس HPV مانند انواع ۳۱، ۳۳، ۴۵، ۵۲ و ۵۸ باید از واکسن Gardasil-9 استفاده کرد. در حال حاضر واکسن پاپیلوگارد ساخت ایران که دو ظرفیتی بوده و علیه تایپهای 16 و 18 ایمنی ایجاد میکند در بازار ایران موجود است.

درمان زگیل تناسلی

بهترین درمان زگیل تناسلی، برداشتن ضایعات به محض تشخیص است. توجه داشته باشید که زگیل تناسلی با زگیل نواحی دیگر بدن متفاوت است. ممکن است در مورد درمان زگیل در نواحی دیگر بدن فوریت چندان مطرح نباشد؛ اما در مورد زگیل تناسلی موضوع زمان و اهمیت انتخاب یک روش درمانی مطمئن، به شدت حیاتی است.

روش‌های برداشتن ضایعات عبارتند از لیزرهای تخریبی مانند لیزر CO2,الکتروسرجری (جراحی با امواج رادیوفرکوانسی)، سوزاندن زگیل با کوتر و فریز کردن ضایعات (کرایوتراپی) است. البته در موارد خاص از داروهای موضعی مانند محلول پودوفیلین یا کرم ایمویکیمود (Aldara) هم استفاده می‌شود. مطلقاً از داروهاى بدون نسخه (OTC) براى زگیل تناسلی استفاده نکنید؛ زیرا ناحیه تناسلى بسیار حساس است و ممکن است به پوست آن آسیب برسد. در بعضى موارد، استفاده نادرست از این داروها حتی ممکن است باعث افزایش تعداد و اندازه زگیل‌ها شود.

کرایوتراپی زگیل تناسلی

روش کرایوتراپی (جراحی به روش کرایو) توسط اعمال نیتروژن مایع و یخ زدن، زگیل‌های دستگاه تناسلی را از بین می‌برد. این عمل در مراحل زیر انجام می‌گیرد:

پزشک نیتروژن مایع را به زگیل‌ها و اطراف آنها اعمال می‌کند. در این هنگام نیتروژن به عمق زائده‌های گوشتی نفوذ می‌کند. سپس بافت زائده با نیتروژن مایع منجمد می‌شود. پزشک صبر می‌کند تا بافت ذوب شود. در صورت لزوم و تشخیص پزشک، ممکن است که مجدد بافت زگیل را منجمد کند. در آخر نیتروژن مایع با تخریب دیواره‌ی سلول‌ها، بافت زائده را از بین می‌برد و قسمت تحت درمان ملتهب می‌شود. این التهاب کمک می‌کند تا بافت عفونی سریع‌تر از بین رفته و پوسته‌های ناشی از زگیل شروع به ریزش کنند.

زمان انجام این عمل نسبت به تعداد زگیل‌ها و اندازه آنها متفاوت است. بیمار در طول درمان ممکن است احساس سوزش خفیف یا متوسط داشته باشد. لازم به ذکر است که زگیل‌های تناسلی در مجرای ادرار یا مقعد معمولاً به زمان درمان بیشتری احتیاج دارند؛ زیرا ممکن است زگیل‌ها داخل دهانه این عضوها شکل گرفته باشند.

مزیت کرایوتراپی

برخی از مزایای این روش نسبت به پماد و دارو به شرح زیر است:

• در هنگام درمان، زگیل تناسلی را به سایر نواحی پوست منتقل نمی‌کند.
• این روش معمولاً اسکاری به جای نمی‌گذارد و از نظر زیبایی از سایر روش‌ها مناسب‌تر است.
• کرایوتراپی درد بسیار کمی را برای بیمار به همراه دارد.
• این روش به صورت سرپایی انجام شده و نیازی به بستری شدن در بیمارستان نخواهد بود.

مراقبت‌های قبل و بعد از درمان کرایو تراپی

قبل از انجام کرایوتراپی موهای زائد خود را با استفاده از کرم‌های موبر از بین ببرید. بعد از انجام کرایو رعایت برخی از نکات می‌تواند در نتیجه درمان مؤثر باشند. برخی از مراقبت‌های پس از انجام کرایوتراپی به این شرح است:

• بعد از انجام کرایو زگیل تناسلی حدود 2 هفته زمان نیاز است تا زگیل برطرف شود. معمولاً بیماران تا سه روز پس از درمان احساس درد کمی دارند. در اغلب موارد زخم کمی بر روی زگیل به جای می‌ماند و یا ممکن است بر روی آن تاول ایجاد شود.
• اگر تاول محل کرایو زگیل تناسلی سرباز کرد، محل زخم را به خوبی ضدعفونی کنید تا مانع از گسترش عفونت شوید. در بیشتر موارد، تاول، زخم و زگیل ظرف چند روز ناپدید می‌شوند.
• بعد از انجام کرایوتراپی سوزش و درد قابل تحمل ایجاد می‌شود.
• هر 12 ساعت بعد از کرایو از پمادهای التیام دهنده استفاده شود.
• حمام و شستن زگیل‌ها بعد از کرایو مانعی ندارد.
• تا بهبودی کامل بعد از کرایو، هنگام مقاربت از کاندوم استفاده نمایید.
• یک هفته بعد از انجام فریز زگیل‌ها خود به خودی می‌ریزند، از کندن آنها اجتناب کنید.
• به منظور جلوگیری از عود مجدد، از تیغ برای اصلاح استفاده نکنید.
• از لمس زگیل‌ها پرهیز کنید؛ زیرا می‌تواند موجب پخش شدن آلودگی و ویروس به سایر نواحی پوست شود.
• تا بهبودی کامل از برقراری رابطه جنسی پرهیز کنید.

عوارض کرایوتراپی زگیل تناسلی

مدت زمان بهبود به ناحیه درگیر و تعداد زگیل‌ها بستگی دارد. معمولاً بین یک تا سه هفته بهبودی حاصل می‌شود. پس از جلسات درمان، موارد زیر ممکن است رخ دهد:

• خارش، قرمزی یا درد خفیف
• ورم
• پوسته پوسته شدن
• تاول یا زخم

• آیا لیزر زگیل تناسلی درمان قطعی این بیماری است؟
  تاریخ انتشار : 1400-01-19تاریخ بروز رسانی : 1402-06-19


• موثرترین روش درمان زگیل تناسلی چیست؟
  تاریخ انتشار : 1392-03-02تاریخ بروز رسانی : 1403-08-30


• پرسش و پاسخ درباره واکسن گارداسیل
  تاریخ انتشار : 1402-02-07تاریخ بروز رسانی : 1402-02-18


• مولوسکوم یا زگیل آبکی در ناحیه تناسلی
  تاریخ انتشار : 1401-02-24تاریخ بروز رسانی : 1401-02-26


• بهترین روشهای درمان زگیل تناسلی
  تاریخ انتشار : 1401-01-25تاریخ بروز رسانی : 1402-03-25