ویتیلیگو یا از بین رفتن رنگدانه های پوست

این حالت یک اختلال تولید رنگدانهاست که در آنملانوسیتها( سلولهای رنگدانه ساز ) در بخشهایی از پوست ، غشاهای مخاطی و شبکیه تخریب میشوند. در نتیجه لکههای سفید پوست درپوست ایجاد میشود. مویی که در نواحی مبتلا به پیسی رشد میکند معمولاً سفید میشود.

علّت دقیق این بیماری نامشخص است، اماچندین نظریه مطرح است . یک تئوری این است که بدن آنتی بادی هایی تولید میکند که ملانوسیتها راتخریب میکند. نظریه دیگر این است که ملانوسیتها خود به خود تخریب میشوند. درنهایت بعضی افراد گزارش کرده اند که یک رخداد منفرد از قبیل آفتاب سوختگی یا فشار روحی باعث بروز پیسی شده است ولی موارد اخیر از نظر علمی ثابت نشده است.

حدود یک تا دو درصد افراد جامعه به این بیماری مبتلا هستند. ۹۵٪ افراد قبل از ۴۰ سالگی علائم را نشان دادهاند. بیماری تمام نژادها و هر دو جنس را به یک میزان گرفتار میکند. به نظر میرسد پیسی در افراد مبتلا به بیماریهای خود ایمنيشایعتر است . بعضی ازاین بیماریها عبارت اند از: پرکاری غده تیروئید، نارسایی قشرغده فوق کلیه،آلوپسی آره آتاو بعضی از انواع کم حوني.

مسایل ژنتيکی در ایجاد این بیماري دخیلند. کودکانی که والدینشان مبتلا به این بیماری هستند بیشتر احتمال ابتلا به پیسی را دارند. با این حال بیشتر کودکانی که یکی از والدینشان مبتلا به پیسی باشند به بیماری مبتلا نمیشوند و بیشتر افراد مبتلا به پیسی سابقهای از این بیماری را در فامیل ندارند.

علائم بیماری پیسی

معمولاً افراد مبتلا به پیسی اول از همه متوجه کم رنگ شدن یا بی رنگ شدن پوستشان میشوند . این لکهها بیشتر از همه در مناطقی که در معرض نور است ،از قبیل دستها پاها بازوها، صورت و لبها شایع هستند. دیگر نقاط شایع لکههای سفید عبارتند از: زیر بغل ،کشاله ران،اطراف ذهان و چشم ناحیه ناف و ناحیه تناسلي

اشکال مختلف پیسی

نوع محدود:

در یک الگو ناحیه بدون رنگدانه به یک یا تعداد معدودی ناحیه محدود میشود.

نوع سگمنتال:

در این نوع نواحی بدون رنگدانه در یک سمت بدن است . برخلاف سایر انواع مسایل ژنتیکی در ایجاد این نوع تاثیر چندانی ندارند .این نوع به درمانهای دارویی مقاوم هستند اما موارد نسبتا خوبی برای درمانهای جراحی هستند.اما در بیشتر افراد مبتلا به پیسی نواحی فاقد رنگدانه در قسمتهای مختلف بدن بوجود میآید (الگوی ژنرالیزه). علاوه بر لکههای سفید روی پوست، ممکن است افراد مبتلا به برص سفید شدن زودرس موهای سر، ابروها و ریش را داشته باشند. افراد با پوست تیره ممکن است متوجه فقدان رنگ در ناحیهای در داخل دهانشان بشوند.

نوع گسترده(ژنراليزه):

در برخی افراد لکههای فاقد رنگ گسترش میابد و به مرور زمان این لکههای سفید به دیگر نواحی بدن گسترش مییابند .

نوع کامل(یونیورسالیس):

در این نوع تمام یا نزديک به تمامی سطح پوست دچار ویتیلیگو میشود و پوست یکسره سفید میشود بنابراین این افراد چون پوست یکدست سفیدی دارند از لحاظ ظاهری مشکل چندانی ندارند . در بعضی افراد پیسی به آهستگی طی چند سال گسترش مییابد و در برخی دیگر انتشار سریعاً رخ میدهد . برخی افراد گزارش میکنند که به دنبال دوره هایی از استرس فیزیکی یا روحی، به تعداد لکههای فاقد رنگدانه اضافه شده است

درمان پیسی

متاسفانه بسیاری از موارد اين بيماری قابل درمان نیستند. 70 تا 75% بیماران به درمانهای دارويی، نور درمانی و ليزر درمانی پاسخ نسبي میدهند . هدف اصلي در درمانهاي رايج ويتيليگو، بهبود وضعيت ظاهری پوست است و روند درمان نياز به زمان طولانی دارد كه معمولا 6 تا 18 ماه به طول می انجامد، انتخاب نوع درمان به تعداد، محل و گستردگی ضايعات بستگی دارد.

استروئيد موضعی ميتواند در برگرداندن رنگ پوست به لكه هاي سفيد كمك كند، بخصوص اگر اين درمان در مراحل اوليه بيماري شروع شود. درمان بايد حداقل تا 3 ماه ادامه يابد تا بهبود قابل ملاحظه ایجاد شود . با وجود آن كه استفاده از ليزر و نور درمانی (فتوتراپی) ميتواند عوارضی را برای شخص به همراه داشته باشد (بخصوص برروی پوست نواحی سالم)، در مواردی كه بيماری شكل گستردهای دارد، انتخاب ديگري براي درمان لكه هاي پوستی باقي نميماند.

یک روش دیگر در موارد مقاوم به درمان عبارت است از بيرنگ كردن باقيمانده پوست بدن تا با لكههاي سفيد همرنگ شود. اين روش درماني براي بيماراني كه حداقل 50% پوست آنها گرفتار است، توصيه ميشود. به علاوه روشهاي ديگري هم به صورت موقت ميتوانند در اين بيماران موثر باشند مانند استفاده از پوشاننده های پوست با مواد آرايشی يا خالكوبي كردن منطقه درگير تا همرنگ پوست شود.

براي حداقل يك سوم بيماراني كه به هيچ كدام از اين روشها، پاسخ درمانی مثبت نميدهند، میتوان از انتقال سلولهای ملانوسیتی یا انتقال پوست حاوی این سلولها به نواحی بی رنگ به روش جراحی کمک گرفت. این نوع درمانها برای موارد محدود ونیز مواردی که سیر بیماری پیشرونده نیست ایده آل است.

• بیماری ویتیلیگو چیست و چگونه درمان می شود؟
  تاریخ انتشار : 1400-01-30تاریخ بروز رسانی : 1403-05-28


• لیزر اگزایمر برای درمان لک و پیس و اگزما
  تاریخ انتشار : 1402-07-24تاریخ بروز رسانی : 1402-08-02